‘Het is zo jammer dat ik racisme vanuit mijn eigen mensen ervaar, maar nog erger dat ik het gewend ben.’
In een wereld waar diversiteit als een kracht wordt omarmd, deelt Jaouad Dikri, een trotse Marokkaans-Nederlandse man, zijn aangrijpende reis van zoektocht naar acceptatie, zelfbeschikking en begrip binnen de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap. Zijn ervaringen werpen licht op een diepgeworteld probleem dat niet alleen zijn gemeenschap treft, maar ons allen uitdaagt om anti-zwart racisme en colorisme te begrijpen en te bestrijden.
Als donkere NederlandseMarokkaan deelt Jaouad Dikri (acteur, presentator en artiest) - ook wel bekend van de film 'De Tatta's en de Videoland hitserie 'Mocro Maffia' - zijn ervaring met anti-zwart racisme en colorisme binnen de Marokkaans-Nederlandse gemeenschap. Zo wordt Jaouad vaak geconfronteerd met vooroordelen, stereotypen en zelfs directe racisme vanwege zijn huidskleur. Colorisme verwijst naar discriminatie of vooroordelen binnen een gemeenschap op basis van de huidskleur of de tint van iemands huid, waarbij vaak de voorkeur wordt gegeven aan mensen met een lichtere huidskleur ten opzichte van degenen met een donkerdere huidskleur. Binnen de Marokkaanse gemeenschap speelt colorisme ook een relevante rol met mogelijke gevolgen, zoals ongelijkheid, uitsluiting en sociale onrechtvaardigheid. Jaouad’s verhaal geeft aan hoe belangrijk het is om te erkennen dat racisme en colorisme niet alleen een probleem is in de bredere Nederlandse samenleving, maar ook binnen zijn eigen gemeenschap.
Tijdens het afgelopen WK voelde Jaouad de warmte van eenheid en solidariteit. Toen Marokko triomfeerde, was iedereen Marokkaan, en Jaouad vierde feest op straat, omringd door gelijkgestemde fans. Hij benadrukt dat hij net zo'n fan is van het Marokkaanse elftal als iedereen daar. Op dat moment voelden ze zich allemaal verbonden als Afrikanen. Maar toen Frankrijk tegen Marokko speelde, sloeg de sfeer om. Racistische uitspraken richting de donkere Franse spelers onthulden een schrijnende realiteit: het racisme van sommige Marokkaanse-Nederlanders jegens donkere mensen. Jaouad beschrijft het als ‘parttime Afrikaan’ mentaliteit, wat inhoudt dat er soms verbondenheid is tussen bi-culturele personen (met Afrikaanse roots) en soms verdeeldheid.
Deze complexe dynamiek doet denken aan een herinnering waarin Jaouad op het Albeda College zat en een Marokkaanse klasgenoot ontdekte dat hij Marokkaans is.
‘Tijdens de pauze liepen we dan in de aula en iedere Marokkaanse persoon die hij kende, werd gevraagd mijn afkomst te raden. Ik voelde me een circusattractie.’
Ook heeft een reactie van een Marokkaanse leerlinge een grote indruk achtergelaten op hem.
‘En er was letterlijk dus een Marokkaans meisje, waarbij hij ook vroeg om mijn afkomst te raden. Toen zei ze, Surinaams ofzo. Toen kwam ze erachter dat ik Marokkaans was en het eerste wat ze zei was: ‘ik mag echt niet met iemand zoals jij thuiskomen.’
Het bovenstaande citaat waarin de leerlinge aanvankelijk Jaouad's afkomst verkeerd inschatte en ontdekte dat hij Marokkaans is, direct opmerkte dat ze "echt niet met iemand zoals jij thuis kon komen," is ronduit schrijnend. Het onthult het diepgewortelde colorisme en het culturele ideaal van homogeniteit binnen sommige gemeenschappen.
Het gevoel van ‘anders’ zijn, midden in zijn eigen gemeenschap, heeft diepe littekens achtergelaten bij Jaouad. Ook bij sollicitaties merkte Jaouad onuitgesproken vooroordelen over zowel zijn Marokkaanse als donkere achtergrond, waaruit hij opmaakte dat dit zijn kansen op de baan verminderde. Het is cruciaal om te begrijpen dat racisme verwoestende gevolgen hebben op individueel en collectief niveau. Het ondermijnt niet alleen het zelfvertrouwen van donkere Marokkanen, maar ontneemt hen gelijke kansen in onderwijs, werk en andere aspecten van het leven. Daarnaast hebben zowel het racisme als colorisme een beperking op zijn zelfbeschikking. Jaouad's ervaringen in de zoektocht naar liefde en acceptatie binnen zijn gemeenschap werpen een licht op de beperking van zijn zelfbeschikking in partnerkeuze. De negatieve opmerkingen en vooroordelen die hij van sommige Marokkaanse vrienden heeft gehoord, die donkere mensen in een negatief daglicht stellen, creëren een ongemakkelijke sfeer.
‘Mijn ervaringen in het achterhoofd houdend, raakte ik in gesprek met een Marokkaanse dame wetende dat het waarschijnlijk toch niet zou werken vanwege mijn huidskleur. Ik ben een donkere Marokkaan uit Marrakesh, zij kwam uit Al Hoceima, mijn foto gaat ze niet eens kunnen laten zien aan haar ouders’
Deze context kan het voor Jaouad en anderen met een vergelijkbare achtergrond bemoeilijken om openlijk hun voorkeuren te uiten en relaties aan te gaan met mensen die ze liefhebben, ongeacht hun huidskleur. Het gevoel 'anders' te zijn binnen de eigen gemeenschap kan een druk uitoefenen op individuen en hun vermogen om autonome keuzes te maken in liefde en relaties beperken. Hierdoor wordt hun zelfbeschikking in partnerkeuze aangetast, omdat ze rekening moeten houden met de verwachtingen en oordelen van anderen binnen dezelfde gemeenschap.
‘Op TikTok heb ik filters gezet op woorden zoals ‘n****’ en ‘abarchan’ (Tamazight woord voor ‘donkere persoon’), ik walg van die woorden. Dit heb ik bewust gedaan, omdat kijkers zich dan daarop gaan focussen. Negativiteit levert sensatie op. Terwijl ik gewoon content maak, mijn doel is mensen laten lachen. Ik wil daarop focussen.’
Uit dit citaat blijkt hoe zijn zelfbeschikking online is aangetast, omdat hij genoodzaakt was filters in te stellen. Deze filters waren nodig om de negatieve reacties en racistische opmerkingen die hij ontving op sociale media te weren. Zo probeerde hij een veiligere onlineomgeving te creëren voor zichzelf en zijn volgers. Wel overweegt hij de filters te verwijderen en te reageren op negatieve reacties. Hij wil hiermee het bewustzijn vergroten dat racisme en colorisme niet oké zijn.
Jaouad's ervaring werpt een genadeloze schijnwerper op negatieve stereotypen, overduidelijke ongelijke behandeling en schrijnende interne segregatie binnen de Marokkaanse gemeenschap. Het is niet langer voldoende om deze problemen te benoemen; het is tijd om ze actief en onverschrokken aan de kaak te stellen. Het aanpakken van zowel colorisme als racisme, zowel van buitenaf als van binnenuit, is cruciaal voor het bevorderen van een inclusievere en rechtvaardigere samenleving, waarin iedereen, ongeacht hun huidskleur, met gelijke waardigheid en respect wordt behandeld.
Jaouad is vastberaden om het gesprek over racisme en colorisme aan te zwengelen met als doel het bewustzijn binnen zijn eigen gemeenschap te vergroten. Hij wil niet langer zwijgen over deze problemen en zoekt naar manieren om een positieve verandering teweeg te brengen en anderen aan te moedigen om zich uit te spreken tegen onrechtvaardigheid. Zijn strijd is als een symfonie van verandering, waarin hij niet alleen zijn eigen identiteit omarmt, maar ook anderen uitdaagt om dat te doen. Daarom stelt hij de lezers de volgende vraag:
‘Als jij in mijn schoenen zou staan, hoe zou jij dat vinden? Als jij nu Jaouad zou zijn, de donkere Marokkaan? Ga maar één dag proberen, ga maar één keer proberen content te maken online of ga maar één keer op een normale wijze een Marokkaanse vrouw aanspreken en bij voorbaat weten afgewezen te worden. Hoe zou jij dat vinden?’
Volg Jaouad op:
Instagram: https://instagram.com/jjaouad.d?igshid=MzRlODBiNWFlZA==
TikTok: https://www.tiktok.com/@jaouadne3ne3?_t=8gQFymTze4X&_r=1